Pastorale activiteiten Pastorale activiteiten
IMPRESSIE VAN HET BEZOEKWERK AAN OUDEREN

Wanneer je, zoals meer vrijwilligers in de kerk doen, met enige regelmaat bij mensen op bezoek gaat, ga je de mensen leren kennen en zij jou. Je leert dan langzamerhand hoe een bepaalde opmerking in een gesprek bedoeld kan zijn, wat de laag is onder de woorden die gezegd worden. Soms kom je dan bij de diepte van eenzaamheid. En al kan de werkelijkheid wel eens anders zijn, als alles niet meer goed wordt onthouden: zo wordt het wel ervaren en gevoeld.
Voor dit stukje met opgedane indrukken bij het bezoekwerk, dicht ik uitspraken van verschillende mensen toe aan één persoon, die dus in het echt niet bestaat. Soms treft één enkele zin je.
De mevrouw die ik bezoek is boven de 90. Ze waardeert het als je langskomt. Want al heeft iemand misschien kinderen, of verdere familie, je kunt door het wegvallen van leeftijdgenoten toch eenzaamheid ervaren. Je partner is overleden, je kunt er zelf niet meer op uit door ziekte of handicap, je kunt somberder worden of je alleen voelen. Je mist de contacten van vroeger, je eigen vrienden of buren, je activiteiten, het vertrouwde. Daarover kunnen praten is al heel fijn. Ieder bezoek geeft afleiding en hopelijk biedt het een luisterend oor.
Ik merkte eens op: Wat heeft u mooie bloemen staan! Het weerwoord was: “Ja, ik heb elke week nieuwe bloemen, iemand neemt ze voor me mee. Ik betaal ze zelf hoor …. Iemand zei dat ik die oude bloemen weg moet gooien maar de vaas is te zwaar voor mij …. Praat maar niet te veel over vroeger, dat rakelt te veel op …. Al is het nog zo donker, er is altijd een lichtpuntje ….
Ik ben heel actief geweest in ’t vrijwilligers-werk, maar zit hier nu alleen maar, te wachten. Waarop? Tot iemand langskomt …. Ik heb een zoon en een dochter, maar die zie ik niet veel. Geloof ik …. Ik hecht aan m’n spulletjes, al noemt een ander ze rommel. Dit hier is door mijn vader gemaakt …. Al 25 jaar heb ik geen contact meer met mijn zoon …. Ik heb vroeger in de zorg gewerkt. Ik zou het nog wel willen doen als ik kon!... “ En wanneer ik opsta om weg te gaan: “Blijf nog even zitten! Je zit hier toch niemand in de weg!”
Heel dankbaar en zinvol werk is het, mensen te bezoeken. Leren van de levenskunst van ouderen (in mijn geval), hun kracht en weerbaarheid, hoop en troost die men put uit het geloof. Samen een lied zingen, een gebed, of een gedicht voorlezen kan ook veel betekenen. Eén in het geloof en de achtergrond die gedeeld wordt. Herkenning en erkenning, aandacht voor elkaar.
Dat is voor mij het bijzondere aan het pastorale werk in onze kerk.
Marijke de Boks, Pastoraal medewerkster in Huize Adegeest


HET EETCAFÉ, GROEN EN UITDAGEND

Het thema ‘Groen’ dat wij dit kerkelijk jaar hanteren, is bijzonder actueel. Het wordt zowel binnen als buiten onze PG Voorschoten vaak genoemd. Maar worden die mooie woorden ook omgezet in daden? Denk eens aan die mooie toekomstvisie, die Theo Knoester kortgeleden in de Kerkklok verwoordde; mooie woorden maar geven we er met elkaar ook handen en voeten aan? Mirjam Litjens en ik – Ineke van Kempen – proberen dat in een team van mensen dat éénmaal in de veertien dagen in het Eetcafé eten kookt en bakt op woensdag in praktijk te brengen. Wij eten verse groenten en fruit van het seizoen, lekker en gezond. Een hoofdmaaltijd en een heerlijk dessert. Het zou helemaal mooi zijn als dat uit ‘eigen’ (volks)tuin van de PG Voorschoten zou kunnen gebeuren. Groener kan het niet! Uiteraard vragen wij t.z.t. vrijwilligers om ons daarbij te steunen. Hoe meer zielen hoe meer vreugd.
Behalve het ‘groene’ aspect zijn er nog meer aantrekkelijke kanten aan de samenwerking tussen Mirjam en mij. Wij werken namelijk in het Eetcafé samen met een groepje basisschoolkinderen en met pubers van de middelbare school wat een belangrijk thema in het jeugdwerk is. Zo komen wij ook in contact met ouders, die al dan niet regelmatig in de kerk komen. Wij willen immers ‘open’ kerk zijn. Hier een voorbeeld in optima forma!
Het Eetcafé is laagdrempelig – voor een klein bedrag lekker eten – en bijzonder gezellig. Samen eten doet eten. Elkaar ontmoeten rond de tafel zorgt voor menig gesprek. Wij zouden het niet willen missen in het Pluspunt in Noord-Hofland.
Kortom het Eetcafé is groen, goed voor het jeugdwerk, het pastoraat en bovenal de interactie tussen mensen. Wellicht zijn deze thema’s ook in de nieuwe Dorpskerk uit te werken onder de noemer ‘Eetcafé 2.0’. Mirjam en ik willen graag met anderen in de komende maanden daar actief aan meebouwen.
Mirjam Litjens, Ineke van Kempen


HET HUISBEZOEK

In het pastoraal beraad spreken we steeds af wie er iets gaat schrijven in de serie over pastoraat. Ik ben nu aan de beurt, met als onderwerp het huisbezoek. Ik doe dit met enige schroom. Ik ben geen expert en ik kom er veel te weinig aan toe, en elke pastoraal medewerk(st)er, elke ouderling geeft hier een eigen invulling aan. Ik wil wel graag iets zeggen over wat ik er zo boeiend aan vind. Het gaat in het huisbezoek om het ontmoeten van de ander. Je wil, vanuit oprechte interesse, verbinding zoeken met de ander. Wat er aan de orde komt en hoeveel diepgang het gesprek heeft verschilt natuurlijk, maar het gaat wel
altijd ergens over, over heel wezenlijke zaken. Soms blijf het gesprek voor je gevoel erg hangen bij onderwerpen als de kleinkinderen of de gezondheid. Dat kan heel wezenlijk zijn voor de bezochte, maar moet er niet meer zijn? Ik heb wel eens de klacht gehoord: “Het bezoek van de kerk bracht me niks, het had net zo goed het bezoek van een belangstellende buurvrouw kunnen zijn”. Deze persoon verwachtte kennelijk meer, maar niet iedereen vindt dat de bezoeker altijd het geloof ter sprake moet brengen. In elk geval moet je als bezoeker vooral luisteren, respect tonen, begrip, medeleven, echte aandacht geven. Dan hoor je soms dingen waarvan mensen zeggen dat ze die nog nooit aan iemand hebben verteld, zoals traumatische ervaringen of grote misstappen. Je wordt dan ontroerd door het vertrouwen dat je krijgt en het is goed dat mensen hun hart dan kunnen luchten. Het is bijzonder als je dan wat troost kunt bieden, om vanuit je eigen geloofsbeleving voorzichtig iets aan te kunnen reiken.
Ook bij minder ernstige bezoeken kan het fijn zijn om samen iets te lezen of te bidden. Als er echte vertrouwelijkheid ontstaat, bied je niet alleen iets, maar krijg je ook veel als bezoeker. Ook humor kan verbindend werken en na een zwaar gesprek geeft het een beetje lucht en kun je weer verder het alledaagse in. Samen kun je dan lachen om de gebreken die je allemaal krijgt met het ouder worden, om de blunders die je begaan hebt, om een ontboezeming over de toedracht van een nakomertje. Hartverwarmend is de zorgzaamheid die ik ontvang, als ik mijn regenjas op de verwarming moet leggen, als ik heel lang aan de voordeur uitgezwaaid word, als ik even moet appen als ik op een donkere winteravond veilig thuis ben gekomen.
Is het altijd zo fijn om bezoeker te zijn? Nee, er zijn ook teleurstellingen: als een afspraak wordt afgebeld uit wantrouwen, als mensen zo boos zijn op ‘de kerk’ dat ze niemand meer willen zien, als je zelf denkt dat het een fijn bezoek was en je via via hoort dat het ‘niks voorstelde’. Het wordt ronduit hilarisch als je de folders, die je bij de deur aanreikt, met een ferme zwaai op de stapel oud papier ziet belanden, of als je vanonder aan de flat naar het hoge balkon moet blijven roepen dat je van de KERRUK bent en onverstaanbaar blijft en dus niet wordt opengedaan. 
Deze teleurstellingen horen er bij en ze worden ruimschoots goedgemaakt door de warmte die er is, het persoonlijke contact, de uitwisseling van ervaringen. Tot slot doe ik nog een oproep. Als u ook wel bezoekwerk zou willen doen: graag, meld u aan. Als u huisbezoek wil ontvangen: u kunt dit aanvragen via de predikant van uw wijk, zie de colofonpagina in deze kerkklok.
Babs van der Schoot, ouderling
 
terug